Displaying: 181-200 of 2640 documents

Show/Hide alternate language

0.197 sec

181. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Stanisław Kowalczyk Stanisław Kowalczyk
Próba opisu jedności transcendentalnej
Une Tentative de Description de l’Unite Transcendentale

view |  rights & permissions
182. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Kamiński i A. Stępień Kamiński i A. Stępień
Krytyka ludzkiego poznania
Krytyka ludzkiego poznania

183. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Leopold Regner Leopold Regner
Szesnastowieezny rękopis biblioteki kapitulnej w Wojniczu
Die Wojniczer-Handschrift aus dem 16. Jahrhundert

view |  rights & permissions
184. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Antoni Stępień Antoni Stępień
Stanowisko Gilsona w sprawie metody teorii poznania
Positions de Gilson sur la Methode de la Théorie de la Connaissance

view |  rights & permissions
185. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Paweł Śliwa Paweł Śliwa
Tożsamość powszechnika z istotą rzeczy na tle koncepcji bytu w filozofii tomistycznej
L’Identité de l’Universel avec l’Essence de la Chose à la Lumière de la Conception de l’Être dans la Philosophie Thomiste

view |  rights & permissions
186. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Bohdan Bejze Bohdan Bejze
Etre et agir dans la philosophie de Saint Thomas
Etre et agir dans la philosophie de Saint Thomas

187. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Bohdan Bejze Bohdan Bejze
Analogia proporcjonalności i jej odmiany: Z zagadnie· metafizycznej teorii analogii
L’Analogie de Proportionnalité et Ses Types

view |  rights & permissions
188. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Szczepan Ślaga Szczepan Ślaga
Filozoficzne aspekty ewolucji
Filozoficzne aspekty ewolucji

189. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Stanisław Kamiński Stanisław Kamiński
O uzasadnianiu tez filozoficznych
O uzasadnianiu tez filozoficznych

190. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Kazimierz Kłósak Kazimierz Kłósak
Czy kosmos materialny jest w swych rozmiarach skończony lub nieskończony
Le Cosmos Materiel, Est-Il Fini ou Infini Quant à Ses Dimensions

view |  rights & permissions
191. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Mieczysław Lubawski Mieczysław Lubawski
O pojęciu nieskończoności
O pojęciu nieskończoności

192. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Stanisław Mazierski Stanisław Mazierski
Relatywizm epistemologiczny a relatywizm w szczegolnej teorii względności
Relatywizm epistemologiczny a relatywizm w szczegolnej teorii względności

193. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Natasza Szutta Natasza Szutta
Czy możliwe jest ufundowanie teorii etycznej na emocji podziwu?
Is It Possible to Found a Moral Theory on the Emotion of Admiration?

abstract | view |  rights & permissions
Przedmiotem artykułu jest egzemplarystyczna teoria etyczna Lindy Zagzebski (2017). To nowa i ciekawa propozycja ufundowania teorii etycznej na emocji podziwu moralnego. W pierwszej części prezentuję główne założenia egzemplaryzmu — wyjaśniam, kim są osobowe wzory moralne, jaką rolę w teorii Zagzebski odgrywa admiracja oraz na czym polega swoistość egzemplaryzmu Lindy Zagzebski. W drugiej, krytycznej części wskazuję walory egzemplarystycznej teorii etycznej. Powołuję się na liczne dane empiryczne potwierdzające wagę modelowania w moralnej edukacji oraz funkcję pozytywnych emocji w doskonaleniu moralnym. Podkreślam ważny, praktyczny wymiar teorii Lindy Zagzebski. W trzeciej części wskazuję na trudności egzemplaryzmu, powiązane z przypisywaniem admiracji fundamentalnej roli w formułowaniu teorii etycznej, takie jak kłopoty z definiowaniem emocji podziwu, jej ambiwalentny charakter oraz wtórność admiracji wobec wartości jej przedmiotu. Nadto wykazuję, że teoria Lindy Zagzebski nie spełnia jednej z najważniejszych funkcji teorii etycznej, jaką jest rozwiązywanie problemów etycznych.
194. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Barbara Chyrowicz Barbara Chyrowicz
Niezawinione poczucie winy i iluzoryczna niewinność
Non-Culpable Feeling of Guilt and Illusory Innocence

abstract | view |  rights & permissions
Prowadzone w artykule analizy są próbą uporządkowania możliwych relacji między winą a poczuwaniem się do winy. Problem poczuwania się do winy okazuje się skomplikowany ze względu na niejednoznaczny związek z rzeczywistym zawinieniem. Poczuwanie się do winy nie jest z konieczności poprzedzone spełnieniem działania, za które moglibyśmy kogoś winić, a przekonanie o byciu winnym nie jest równoznaczne z rzeczywistym zawinieniem. Kiedy winni twierdzą, że są niewinni, może to być zarówno wynikiem błędnego rozumienia moralnych standardów, jak i zaniku moralnej wrażliwości, połączonego często z przekonaniem o własnej bezkarności. Błędne rozeznanie to także jeden z powodów, dla których niewinni utrzymują, że są winni. Niewinni poczuwają się też do winy za spowodowanie zła, którego byli jedynie niedobrowolnymi, fizycznymi sprawcami, albo też na które — poprzez nieszczęśliwy zbieg okoliczności — zdawali się mieć jedynie minimalny, niekwalifikujący do uznania za sprawców wpływ.
195. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Andrzej Dąbrowski Andrzej Dąbrowski
Paradoks fikcji — krytyczny przegląd głównych teorii
The Paradox of Fiction: A Critical Review of the Main Theories

abstract | view |  rights & permissions
Przedmiotem artykułu jest paradoks fikcji. Prezentuję wybrane najważniejsze próby jego wyjaśnienia i rozwiązania. Twierdzę, że ów paradoks wynika z przyjęcia silnego założenia, że do powstania reakcji emocjonalnej niezbędne jest przekonanie o realnym istnieniu czegoś. Przekonanie to wcale nie jest jednak konieczne — można bać się, że p, a równocześnie nie mieć silnego przekonania, że p. Wystarczy posiadać określoną myśl. Bronię tezy, że nasze reakcje emocjonalne zapośredniczone są przez umysł i jego reprezentacyjno-treściowe wyposażenie. Ze względu na skromne piśmiennictwo poświęcone temu tematowi w języku polskim artykuł został napisany w języku rodzimym autora. Artykuł ma zatem charakter edukacyjny i przede wszystkim popularyzacyjny.
196. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Paulina Zarębska Paulina Zarębska
Język ruchu Gaga jako wyraz ukrytej dynamiki emocji
Gaga Movement Language as an Expression of Hidden Dynamics of Emotions

abstract | view |  rights & permissions
W ramach badań nad emocjami w tańcu naukowcy koncentrują się głównie na ich ruchowej ekspresji. Niniejszy artykuł traktuje o konceptualizacji emocji w specyficznej praktyce ruchu — języku ruchu Gaga, stworzonej przez izraelskiego choreografa Ohada Naharina, która jest oparta na ruchowej interpretacji werbalnych instrukcji podczas improwizacji tanecznej. System werbalnej komunikacji odgrywa istotną rolę w praktyce Gaga. Emocje w ruchowych wskazówkach funkcjonują implicite i są ważnym elementem pracy z ruchem i ciałem tancerzy. Istotne w refleksji o funkcjonowaniu emocji w języku Gaga są rozważania fenomenologiczne Edmunda Husserla oraz Marice’a Merleau-Ponty’ego na temat ciała, które wpłynęły również na współczesną koncepcję poznania ucieleśnionego. Kluczowym w analizie funkcjonowania emocji w języku ruchu Gaga jest zagadnienie dynamiki ujęte z perspektywy fenomenologicznej oraz językoznawczej. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że: 1) emocje, choć nie pojawiają się bezpośrednio w instrukcjach Gaga, stanowią ważny element pracy twórczej tancerza; 2) ich funkcjonowanie, rozumienie i ruchowa interpretacja opiera się na metaforycznym rozumieniu różnych aspektów dynamiki; 3) dla zrozumienia funkcjonowania emocji podczas tańca istotne są fenomenologiczne analizy ciała.
197. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Jakub Janczura, Anna Karczmarczyk, Arkadiusz Gut, Robert Mirski Jakub Janczura
W stronę lepszego rozumienia emocji: Wpływ filozofowania z dziećmi na uczenie emocji – przegląd badań rozwojowych
Towardsa Better Understanding of Emotions

abstract | view |  rights & permissions
Artykuł podejmuje kwestię roli Filozofii dla Dzieci (P4C) w kontekście rozumienia emocji. Najpierw przedstawiamy początek koncepcji Filozofii dla Dzieci, jako metody pedagogicznej wspierającej umiejętność krytycznego myślenia oraz proces, w jakim przekształciła się w narzędzie badawcze rozwijane w postaci interwencji psychologicznych. Następnie pokazujemy, w jaki sposób narzędzie P4C można zastosować w badaniach rozwojowych dotyczących rozumienia emocji przez dzieci. Argumentujemy, że projekt P4C służy nie tylko budowaniu wiedzy i poprawie zdolności poznawczych, ale sprzyja również kształtowaniu rozumienia sfery emocjonalnej. Pokazujemy, że korzyści z filozofowania w domenie emocji są obserwowane u coraz młodszych dzieci. Zaznaczamy przy tym, że P4C dopiero od niedawna jest wykorzystywana w kontekście wspierania rozwoju emocji, a także w ramach interwencji z udziałem dzieci poniżej wieku szkolnego. Pokazujemy, że jest wynikiem zmian w sposobie pojmowania umysłowości dziecka, które nastąpiły w psychologii rozwojowej w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.
198. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Anna Dutkowska, Anna Głowik, Zbigniew Wróblewski Anna Dutkowska
O biomorficznej życzliwości do przyrody
On Biomorphic Benevolence to Nature

abstract | view |  rights & permissions
Edward Osborne Wilson sformułował hipotezę biofilii, według której biofilia jest tendencją do skupiania się na życiu i procesach podobnych do życia. Status tej hipotezy jest kontrowersyjny zarówno w naukach przyrodniczych, społecznych i środowiskowych, jak i w etyce ekologicznej. Na płaszczyźnie metodologicznej stawiany jest m.in. zarzut niefalsyfikowalności; etycy ekologiczni krytykują hipotezę za jej antropocentryczne implikacje. W artykule proponujemy filozoficzną interpretację biofilii jako formy biomorfizmu, według którego pojęcie bytu substancjalnego, wartości i normy moralności jest oparte na paradygmacie bytu żywego.
199. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Adam Dyrda Adam Dyrda
Pragmatyczny wymiar tak zwanej tezy Clifforda
The Pragmatic Dimension of the So-Called Clifford’s Thesis

abstract | view |  rights & permissions
Celem artykułu jest analiza etycznej wersji ewidencjalizmu XIX-wiecznego matematyka i filozofa W.K. Clifforda i obrona go przed zarzutami formułowanymi przez pragmatystów. Znana teza Clifforda brzmi: „Zawsze, wszędzie i bez względu na osobę niesłusznie jest żywić przekonania oparte na niedostatecznym świadectwie”. Argumentacja Clifforda na rzecz tej tezy, wpisująca się zasadniczo w XIX-wieczny program pozytywistycznej epistemologii, świadomie uwzględniała elementy pragmatyczne, wykluczające jej przesadnie radykalne odczytanie i krytykę. Okazuje się też, że współczesne koncepcje pragmatyczne właściwie wspierają normatywne intuicje, kryjące się za programem „etyki przekonań”, zaproponowanym przez Clifforda prawie 150 lat temu. Te ostatnie obejmują twierdzenie o normatywnych-etycznych podstawach epistemologii.
200. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Michał Kumorek Michał Kumorek
Rola wzorców tożsamości osobowej w Ricoeurowskiej hermeneutyce podmiotu
The Role of Personal Identity Models in Ricoeur’s Hermeneutics of the Subject

abstract | view |  rights & permissions
W artykule przedstawiono możliwość zastosowania Ricoeurowskich wzorców tożsamości osobowej: charakteru i dochowanego słowa do rozjaśnienia dialektyki bycia sobą samym oraz bycia kimś/czymś innym. W tym celu przedstawiono powiązania nowych wzorców z tradycyjnymi modelami tożsamości ujmowanymi jako bycie tym samym i bycie sobą. Ukazano zdolności bycia sobą do wykraczania poza wzorzec bycia tym samym, ujawniające się w analizach charakteru i dochowanego słowa oraz umożliwiające ukonstytuowanie „tego, który jest sobą samym”. Opisano również rolę inności, która wykraczając poza aspekty tożsamości „tego, który jest sobą samym” umożliwia konstytucję „tego, który jest sobą samym, jak i kimś/czymś innym”.