Displaying: 181-200 of 2881 documents

Show/Hide alternate language

0.32 sec

181. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Halina Wistuba Halina Wistuba
Teoria z'a w Enneadach Plotyna: Proba oceny na tle systemu
Teoria z'a w Enneadach Plotyna

182. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Stanisław Kowalczyk Stanisław Kowalczyk
Próba opisu jedności transcendentalnej
Une Tentative de Description de l’Unite Transcendentale

view |  rights & permissions
183. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Kamiński i A. Stępień Kamiński i A. Stępień
Krytyka ludzkiego poznania
Krytyka ludzkiego poznania

184. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Leopold Regner Leopold Regner
Szesnastowieezny rękopis biblioteki kapitulnej w Wojniczu
Die Wojniczer-Handschrift aus dem 16. Jahrhundert

view |  rights & permissions
185. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Antoni Stępień Antoni Stępień
Stanowisko Gilsona w sprawie metody teorii poznania
Positions de Gilson sur la Methode de la Théorie de la Connaissance

view |  rights & permissions
186. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Paweł Śliwa Paweł Śliwa
Tożsamość powszechnika z istotą rzeczy na tle koncepcji bytu w filozofii tomistycznej
L’Identité de l’Universel avec l’Essence de la Chose à la Lumière de la Conception de l’Être dans la Philosophie Thomiste

view |  rights & permissions
187. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Bohdan Bejze Bohdan Bejze
Etre et agir dans la philosophie de Saint Thomas
Etre et agir dans la philosophie de Saint Thomas

188. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 1
Bohdan Bejze Bohdan Bejze
Analogia proporcjonalności i jej odmiany: Z zagadnie· metafizycznej teorii analogii
L’Analogie de Proportionnalité et Ses Types

view |  rights & permissions
189. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Szczepan Ślaga Szczepan Ślaga
Filozoficzne aspekty ewolucji
Filozoficzne aspekty ewolucji

190. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Stanisław Kamiński Stanisław Kamiński
O uzasadnianiu tez filozoficznych
O uzasadnianiu tez filozoficznych

191. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Kazimierz Kłósak Kazimierz Kłósak
Czy kosmos materialny jest w swych rozmiarach skończony lub nieskończony
Le Cosmos Materiel, Est-Il Fini ou Infini Quant à Ses Dimensions

view |  rights & permissions
192. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Mieczysław Lubawski Mieczysław Lubawski
O pojęciu nieskończoności
O pojęciu nieskończoności

193. Roczniki Filozoficzne: Volume > 10 > Issue: 3
Stanisław Mazierski Stanisław Mazierski
Relatywizm epistemologiczny a relatywizm w szczegolnej teorii względności
Relatywizm epistemologiczny a relatywizm w szczegolnej teorii względności

194. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Natasza Szutta Natasza Szutta
Czy możliwe jest ufundowanie teorii etycznej na emocji podziwu?
Is It Possible to Found a Moral Theory on the Emotion of Admiration?

abstract | view |  rights & permissions
Przedmiotem artykułu jest egzemplarystyczna teoria etyczna Lindy Zagzebski (2017). To nowa i ciekawa propozycja ufundowania teorii etycznej na emocji podziwu moralnego. W pierwszej części prezentuję główne założenia egzemplaryzmu — wyjaśniam, kim są osobowe wzory moralne, jaką rolę w teorii Zagzebski odgrywa admiracja oraz na czym polega swoistość egzemplaryzmu Lindy Zagzebski. W drugiej, krytycznej części wskazuję walory egzemplarystycznej teorii etycznej. Powołuję się na liczne dane empiryczne potwierdzające wagę modelowania w moralnej edukacji oraz funkcję pozytywnych emocji w doskonaleniu moralnym. Podkreślam ważny, praktyczny wymiar teorii Lindy Zagzebski. W trzeciej części wskazuję na trudności egzemplaryzmu, powiązane z przypisywaniem admiracji fundamentalnej roli w formułowaniu teorii etycznej, takie jak kłopoty z definiowaniem emocji podziwu, jej ambiwalentny charakter oraz wtórność admiracji wobec wartości jej przedmiotu. Nadto wykazuję, że teoria Lindy Zagzebski nie spełnia jednej z najważniejszych funkcji teorii etycznej, jaką jest rozwiązywanie problemów etycznych.
195. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Barbara Chyrowicz Barbara Chyrowicz
Niezawinione poczucie winy i iluzoryczna niewinność
Non-Culpable Feeling of Guilt and Illusory Innocence

abstract | view |  rights & permissions
Prowadzone w artykule analizy są próbą uporządkowania możliwych relacji między winą a poczuwaniem się do winy. Problem poczuwania się do winy okazuje się skomplikowany ze względu na niejednoznaczny związek z rzeczywistym zawinieniem. Poczuwanie się do winy nie jest z konieczności poprzedzone spełnieniem działania, za które moglibyśmy kogoś winić, a przekonanie o byciu winnym nie jest równoznaczne z rzeczywistym zawinieniem. Kiedy winni twierdzą, że są niewinni, może to być zarówno wynikiem błędnego rozumienia moralnych standardów, jak i zaniku moralnej wrażliwości, połączonego często z przekonaniem o własnej bezkarności. Błędne rozeznanie to także jeden z powodów, dla których niewinni utrzymują, że są winni. Niewinni poczuwają się też do winy za spowodowanie zła, którego byli jedynie niedobrowolnymi, fizycznymi sprawcami, albo też na które — poprzez nieszczęśliwy zbieg okoliczności — zdawali się mieć jedynie minimalny, niekwalifikujący do uznania za sprawców wpływ.
196. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Andrzej Dąbrowski Andrzej Dąbrowski
Paradoks fikcji — krytyczny przegląd głównych teorii
The Paradox of Fiction: A Critical Review of the Main Theories

abstract | view |  rights & permissions
Przedmiotem artykułu jest paradoks fikcji. Prezentuję wybrane najważniejsze próby jego wyjaśnienia i rozwiązania. Twierdzę, że ów paradoks wynika z przyjęcia silnego założenia, że do powstania reakcji emocjonalnej niezbędne jest przekonanie o realnym istnieniu czegoś. Przekonanie to wcale nie jest jednak konieczne — można bać się, że p, a równocześnie nie mieć silnego przekonania, że p. Wystarczy posiadać określoną myśl. Bronię tezy, że nasze reakcje emocjonalne zapośredniczone są przez umysł i jego reprezentacyjno-treściowe wyposażenie. Ze względu na skromne piśmiennictwo poświęcone temu tematowi w języku polskim artykuł został napisany w języku rodzimym autora. Artykuł ma zatem charakter edukacyjny i przede wszystkim popularyzacyjny.
197. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Paulina Zarębska Paulina Zarębska
Język ruchu Gaga jako wyraz ukrytej dynamiki emocji
Gaga Movement Language as an Expression of Hidden Dynamics of Emotions

abstract | view |  rights & permissions
W ramach badań nad emocjami w tańcu naukowcy koncentrują się głównie na ich ruchowej ekspresji. Niniejszy artykuł traktuje o konceptualizacji emocji w specyficznej praktyce ruchu — języku ruchu Gaga, stworzonej przez izraelskiego choreografa Ohada Naharina, która jest oparta na ruchowej interpretacji werbalnych instrukcji podczas improwizacji tanecznej. System werbalnej komunikacji odgrywa istotną rolę w praktyce Gaga. Emocje w ruchowych wskazówkach funkcjonują implicite i są ważnym elementem pracy z ruchem i ciałem tancerzy. Istotne w refleksji o funkcjonowaniu emocji w języku Gaga są rozważania fenomenologiczne Edmunda Husserla oraz Marice’a Merleau-Ponty’ego na temat ciała, które wpłynęły również na współczesną koncepcję poznania ucieleśnionego. Kluczowym w analizie funkcjonowania emocji w języku ruchu Gaga jest zagadnienie dynamiki ujęte z perspektywy fenomenologicznej oraz językoznawczej. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że: 1) emocje, choć nie pojawiają się bezpośrednio w instrukcjach Gaga, stanowią ważny element pracy twórczej tancerza; 2) ich funkcjonowanie, rozumienie i ruchowa interpretacja opiera się na metaforycznym rozumieniu różnych aspektów dynamiki; 3) dla zrozumienia funkcjonowania emocji podczas tańca istotne są fenomenologiczne analizy ciała.
198. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Jakub Janczura, Anna Karczmarczyk, Arkadiusz Gut, Robert Mirski Jakub Janczura
W stronę lepszego rozumienia emocji: Wpływ filozofowania z dziećmi na uczenie emocji – przegląd badań rozwojowych
Towardsa Better Understanding of Emotions

abstract | view |  rights & permissions
Artykuł podejmuje kwestię roli Filozofii dla Dzieci (P4C) w kontekście rozumienia emocji. Najpierw przedstawiamy początek koncepcji Filozofii dla Dzieci, jako metody pedagogicznej wspierającej umiejętność krytycznego myślenia oraz proces, w jakim przekształciła się w narzędzie badawcze rozwijane w postaci interwencji psychologicznych. Następnie pokazujemy, w jaki sposób narzędzie P4C można zastosować w badaniach rozwojowych dotyczących rozumienia emocji przez dzieci. Argumentujemy, że projekt P4C służy nie tylko budowaniu wiedzy i poprawie zdolności poznawczych, ale sprzyja również kształtowaniu rozumienia sfery emocjonalnej. Pokazujemy, że korzyści z filozofowania w domenie emocji są obserwowane u coraz młodszych dzieci. Zaznaczamy przy tym, że P4C dopiero od niedawna jest wykorzystywana w kontekście wspierania rozwoju emocji, a także w ramach interwencji z udziałem dzieci poniżej wieku szkolnego. Pokazujemy, że jest wynikiem zmian w sposobie pojmowania umysłowości dziecka, które nastąpiły w psychologii rozwojowej w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.
199. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Anna Dutkowska, Anna Głowik, Zbigniew Wróblewski Anna Dutkowska
O biomorficznej życzliwości do przyrody
On Biomorphic Benevolence to Nature

abstract | view |  rights & permissions
Edward Osborne Wilson sformułował hipotezę biofilii, według której biofilia jest tendencją do skupiania się na życiu i procesach podobnych do życia. Status tej hipotezy jest kontrowersyjny zarówno w naukach przyrodniczych, społecznych i środowiskowych, jak i w etyce ekologicznej. Na płaszczyźnie metodologicznej stawiany jest m.in. zarzut niefalsyfikowalności; etycy ekologiczni krytykują hipotezę za jej antropocentryczne implikacje. W artykule proponujemy filozoficzną interpretację biofilii jako formy biomorfizmu, według którego pojęcie bytu substancjalnego, wartości i normy moralności jest oparte na paradygmacie bytu żywego.
200. Roczniki Filozoficzne: Volume > 70 > Issue: 3
Adam Dyrda Adam Dyrda
Pragmatyczny wymiar tak zwanej tezy Clifforda
The Pragmatic Dimension of the So-Called Clifford’s Thesis

abstract | view |  rights & permissions
Celem artykułu jest analiza etycznej wersji ewidencjalizmu XIX-wiecznego matematyka i filozofa W.K. Clifforda i obrona go przed zarzutami formułowanymi przez pragmatystów. Znana teza Clifforda brzmi: „Zawsze, wszędzie i bez względu na osobę niesłusznie jest żywić przekonania oparte na niedostatecznym świadectwie”. Argumentacja Clifforda na rzecz tej tezy, wpisująca się zasadniczo w XIX-wieczny program pozytywistycznej epistemologii, świadomie uwzględniała elementy pragmatyczne, wykluczające jej przesadnie radykalne odczytanie i krytykę. Okazuje się też, że współczesne koncepcje pragmatyczne właściwie wspierają normatywne intuicje, kryjące się za programem „etyki przekonań”, zaproponowanym przez Clifforda prawie 150 lat temu. Te ostatnie obejmują twierdzenie o normatywnych-etycznych podstawach epistemologii.