Search narrowed by:




Displaying: 1-20 of 27 documents

Show/Hide alternate language

0.398 sec

1. Roczniki Filozoficzne: Volume > 59 > Issue: 2
Justyna Herda Justyna Herda
Walczący ateizm brytyjski: Richarda Dawkinsa krytyka wiary religijnej i Boga
British Crusading Atheism

view |  rights & permissions
... presented and criticized by leading British atheist – Richard Dawkins. He is a biologist ... Dawkins (Clinton Richard Dawkins) jest brytyjskim etologiem ... M. 1994: A critique of aspects of philosophy and theology of Richard Dawkins ...
2. Roczniki Filozoficzne: Volume > 60 > Issue: 4
Justyna Herda Justyna Herda
Richarda Dawkinsa koncepcja uniwersalnego darwinizmu a próby naturalistycznego wyjaśniania kultury
Richard Dawkins’ Concept of Universal Darwinism and Naturalistic Attempts to Explain Culture

view |  rights & permissions
...Richard Dawkins’ Concept of Universal Darwinism and Naturalistic Attempts to ... publication of the British evolutionist Richard Dawkins. In the opinion of supporters of ... �cija�skiego, Lublin: TN KUL. RICHARD DAWKINS’ CONCEPT OF UNIVERSAL DARWINISM ...
3. Roczniki Filozoficzne: Volume > 68 > Issue: 4
John F. Haught John F. Haught
Czy nauka wyklucza istnienie osobowego Boga i czy wiara w Niego jest kompatybilna z ewolucją?
Does Science Rule Out a Personal God? Is Faith Compatible with Evolution?

abstract | view |  rights & permissions
Ten tekst przedstawia trzy różne sposoby, w jakie ludzie, którzy mieli kontakt z nauką, odpowiadają na następujące pytania: „Czy nauka jest zgodna z wiarą religijną?” oraz „Czy nauka nie wyklucza istnienia osobowego Boga?”. Pierwsza odpowiedź zakłada, że nauki przyrodnicze i wiara religijna wykluczają się wzajemnie. To jest sytuacja konfliktu. Jej przedstawiciele należą do dwóch głównych podgrup: (1) sceptyków, którzy wierzą, że nauki przyrodnicze uczyniły wszystkie twierdzenia religijne niewiarygodnymi, oraz (2) ludzi wiary, którzy odmawiają przyjęcia pewnych naukowych idei, takich jak kosmologia Wielkiego Wybuchu i ewolucja biologiczna. W obecnym tekście konflikt dotyczy tylko naukowych sceptyków, którzy twierdzą, że metody i odkrycia naukowe zdezaktualizowały wiarę religijną i teologię.Drugi typ odpowiedzi na wymienione pytania utrzymuje, że nauka i wiara dotyczą różnych poziomów lub wymiarów rzeczywistości. Zgodnie z tym podejściem, nauka i teologia stawiają zupełnie inne rodzaje pytań, dlatego nie można ich traktować jako konkurencyjnych obszarów. W stanowisku kontrastu podkreśla się, że nie może być prawdziwego konfliktu między twierdzeniami nauk przyrodniczych a twierdzeniami wiary i teologii. Wiara i nauka nie rywalizują o jakiś wspólny cel, więc nie mogą wchodzić ze sobą w konflikt.Trzecim stanowiskiem jest konwergencja. Można je również nazwać „współbrzmieniem”, „współpracą”, „kontaktem” lub „konwersacją”. To stanowisko zgadza się z tezą „kontrastu”, według którego wiara religijna i nauki przyrodnicze są różnymi sposobami rozumienia świata, ale argumentuje zarazem, że te dwa obszary nieuchronnie oddziałują na siebie. Konwergencja promuje tę interakcję. Celem zwolenników konwergencji jest osiągnięcie syntezy, w której zarówno nauka, jak i wiara zachowują swoją tożsamość, a jednocześnie pozostają w ścisłym związku ze sobą we wspólnym dążeniu do inteligibilności i prawdy. Konwergencja zakłada, że odkrycia naukowe mają znaczenie dla wiary, innymi słowy, odkrycia naukowe mogą znacząco wpłynąć na to, jak myślimy o Bogu i sensie naszego życia. Konwergencja zakłada, że nauka i wiara, o ile nie są ze sobą mylone, mogą razem prowadzić do bogatszego spojrzenia na rzeczywistość.
..., niemal zawsze bez zaznaczenia tej zmiany. 8 Richard DAWKINS ... : Viking, 2009) oraz Richard DAWKINS, The God Delusion (New York ...
4. Roczniki Filozoficzne: Volume > 68 > Issue: 4
Anna Lemańska Anna Lemańska
Konflikt ewolucjonizmu z kreacjonizmem jako spór światopoglądowy
Conflict of Evolutionism with Creationism as a World-View Dispute

abstract | view |  rights & permissions
Jednym ze współczesnych sporów światopoglądowych jest konflikt między materialistycznymi ewolucjonistami a zwolennikami projektu w przyrodzie. Co istotne, obie strony sporu twierdzą, że ich stanowiska mieszczą się w obszarze nauk przyrodniczych. Dyskusje toczą się już od ponad stu lat, lecz nie widać szans na ich zakończenie i uzyskanie jakiegoś konsensusu. Źródło takiego stanu rzeczy zdaje się leżeć w tym, że spór ten toczy się w rzeczywistości na płaszczyźnie filozoficznej.W artykule przytaczam argumenty za tym, że zarówno ewolucjonizm materialistyczny, jak i koncepcja inteligentnego projektu nie są teoriami naukowymi. Porównuję także pojęcia ewolucji i kreacji oraz pokazuję, że pojęcie kreacji nie jest pojęciem naukowym. Stwarzanie bowiem jest aktem Stwórcy, który nie jest bytem czasoprzestrzennym. Jego działania zatem nie mogą być badane metodami właściwymi dla nauk przyrodniczych.
... Czynią tak m.in. Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris, Christopher Hitchens ... filozoficznej, a nie nauk przyrodniczych. 26 Richard DAWKINS, Samolubny ...
5. Roczniki Filozoficzne: Volume > 71 > Issue: 3
John Cottingham, Marcin Iwanicki, Joanna Klara Teske John Cottingham
Który naturalizm?
Which Naturalism?

abstract | view |  rights & permissions
Program „naturalizacji” bywa we współczesnej laickiej filozofii przedstawiany w opozycji do tradycyjnego teizmu. Biorąc jednak pod uwagę historię terminów „natura” i „naturalny”, widać brak ciągłości między tym, jak owe terminy są rozumiane obecnie, a jak rozumiano je w przeszłości. Nowożytny „naturalista”, który domaga się, by wszystkie zjawiska umieścić w dziedzinie tego, co naturalne, stawia tezę, którą wielu klasycznych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych filozofów i teologów uznałoby za dość samooczywistą. Zmiana, która tu zaszła, nie polega na decyzji, by do dziedziny naturalnej włączyć to, co poprzednio było z niej wykluczone, lecz na zupełnie innym rozumieniu tejże dziedziny. W artykule argumentuję, że filozoficznie ciekawe jest nie tyle pytanie, czy powinniśmy być naturalistami, ile pytanie, który z dwóch naturalizmów należy przyjąć: świecki naturalizm, z jego neutralistyczną koncepcją natury w ogóle i ludzkiej natury w szczególności, czy teistyczny naturalizm, wedle którego świat naturalny i nasza własna natura noszą znamię boskości. Okazuje się, że ujęcie sekularystyczne musi zmierzyć się z poważnymi wyzwaniami epistemicznymi i moralnymi.
..., co nadprzyrodzone, niczego nie wyjaśnia. Richard Dawkins tak o ... Magia rzeczywistości Richard Dawkins — starannie podkreśla przy tym, że ...
6. Roczniki Filozoficzne: Volume > 62 > Issue: 4
Piotr Biłgorajski Intuition Pumps and Other Tools for Thinking
... przedstawiciele Trzeciej Kultury (m.in. John Brockman, Richard Dawkins czy ...
7. Roczniki Filozoficzne: Volume > 50 > Issue: 3
Kazimierz Jodkowski Kazimierz Jodkowski
Rozpoznawanie genezy: istota sporu ewolucjonizm − kreacjonizm
Recognizing Genesis

view |  rights & permissions
... − pisał zoolog Richard Dawkins − polega właśnie na tym, że dostarcza ...
8. Roczniki Filozoficzne: Volume > 60 > Issue: 4
Kenneth W. Kemp “With Friends Like Those, Who Needs Enemies”: How Aggressive Atheism Impedes the Acceptance of Evolutionary Biology
... Haeckel, and in the twentieth by Richard Dawkins, William Provine, and Daniel ...
9. Roczniki Filozoficzne: Volume > 59 > Issue: 2
Jozef Życiński Jozef Życiński
Rola determinacji odgórnej i konwergencji biologicznej w ewolucji Wszechświata
The Role of the Downward Causality and of Biological Convergence in the Evolution of the Universe

view |  rights & permissions
...�: Christopher Hitchens, Sam Harris, Richard Dawkins, Victor J. Stenger ...
10. Roczniki Filozoficzne: Volume > 51 > Issue: 3
Kazimierz Jodkowski Kazimierz Jodkowski
Twarde jądro ewolucjonizmu
Evolution’s Hard Core

view |  rights & permissions
11. Roczniki Filozoficzne: Volume > 60 > Issue: 4
Wojciech Kotowicz Wojciech Kotowicz
Józefa Życińskiego metaprzedmiotowe ujęcie relacji między nauką a religią
Józef Życiński’s Meta-Objective View of the Relation between Science and Religion

view |  rights & permissions
...” (np. Richard Dawkins, Daniel C. Dennett czy Carl Sagan), z drugiej za� strony ...
12. Roczniki Filozoficzne: Volume > 65 > Issue: 4
Damian Barnat Damian Barnat
Sekularyzm polityczny a spór o przekonania sumienia
Political Secularism and the Debate about the Status of Conscientious Convictions

abstract | view |  rights & permissions
W artykule rekonstruuję podstawowe elementy koncepcji „sekularyzmu otwartego” przedstawionej przez Jocelyna Maclure’a i Charlesa Taylora w książce Secularism and Freedom of Conscience (2011). Wskazuję, że jedną z wyróżniających cech ich teorii jest opowiedzenie się za tzw. działaniami dostosowawczymi, których celem jest ochrona wolności sumienia. Następnie zarysowuję główne stanowiska w sporze o status przekonań sumienia i na tym tle przedstawiam „subiektywną” koncepcję wolności sumienia, jaką proponują Maclure i Taylor. W dalszej części artykułu przedstawiam zarzuty, jakie pod adresem kanadyjskich filozofów wyraziła Cecile La- borde, a także odpowiedź na nie udzieloną przez Maclure’a. W ostatniej części artykułu staram się pokazać, że subiektywna teoria przekonań sumienia, w tej postaci, w jakiej została przedstawiona w Secularism and Freedom of Conscience, pozostaje w sprzeczności z leżącą u jej podstaw Taylorowską koncepcją „silnych wartościowań”.
... ideologii jest Richard Dawkins, który twierdzi, że wiara w Boga ... ://www.ptta.pl/pef/pdf/suplement/sekularyzm.pdf. 2Zob. Richard DAWKINS, B ó g urojony, tłum. Piotr Szwajcer (Warszawa ...
13. Roczniki Filozoficzne: Volume > 68 > Issue: 4
Marek Słomka, Kazimierz Wolsza Evolutionism–Creationism: An Introduction to a Still Open Debate
... such thinkers as Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris, and ...
14. Roczniki Filozoficzne: Volume > 71 > Issue: 2
Piotr Gutowski Piotr Gutowski
Co powinno interesować filozofa w religii?
What Should a Philosopher Seek in Religion?

abstract | view |  rights & permissions
Inspiracją do napisania niniejszego artykułu były rozdziały V–VII książki Ryszarda Kleszcza Logika, metafilozofia, wszechmoc. Siedem studiów filozoficznych (2021), dotyczące tej części metafizyki, którą w terminologii scholastycznejokreślano jako filozofię Boga, a obecnie umiejscawia się ją w obrębie teologii filozoficznej lub filozofii religii. Koncentruję się na trzech pytaniach: 1) jak odróżnić badania w zakresie filozofii religii od badań w naukach o religii; 2) czy typowe dla znacznej liczby filozofów religii ograniczanie badań do monoteizmu w największych religiach świata, a w kwestiach bardziej szczegółowych do chrześcijaństwa, można przekonująco uzasadnić bez ujawniania ich własnych przekonań w sprawie religii; 3) czy klasyczny teizm stanowi właściwą artykulację chrześcijańskiego znaczenia słowa „Bóg”. W odpowiedzi na pierwsze pytanie twierdzę, że filozofem religii jest ten, kto bezpośrednio lub pośrednio zajmuje pozytywne lub negatywne stanowisko w sprawie kognitywnego charakteru, a zwłaszcza prawdziwości (Kleszcz wolałby powiedzieć: „uzasadnienia”) wierzeń czy doświadczeń religijnych. Na drugie pytanie, inaczej niż Kleszcz, odpowiadam negatywnie: ujawnienie przez filozofa własnego stosunku do religii nie niweczy ideału obiektywności, natomiast promuje uczciwość wobec czytelników i eliminuje pewien rodzaj teoretycznej hipokryzji spotykany u zwolenników filozofii uprawianej w sposób rzekomo neutralny względem własnych przekonań. Moja odpowiedź na trzecie pytanie jest także negatywna. Potrzebna jest nam dzisiaj mniej zachowawcza, odważniejsza w swoich roszczeniach filozofia religii niż ta proponowana przez Ryszarda Kleszcza — taka mianowicie, która naśladuje sposób uprawiania filozofii przez dawnych mistrzów, np. przez św. Tomasza z Akwinu, polegający na poszukiwaniu filozoficznych podstaw dla chrześcijaństwa, a nie taka, która uznaje wyniki ich ustaleń, np. w kwestii natury Boga, za zasadniczo ostateczne, a korygowalne jedynie w drobnych szczegółach.
...: Więź, 2023); Richard DAWKINS, Bóg urojony, przeł. Piotr J ...
15. Roczniki Filozoficzne: Volume > 68 > Issue: 3
Dariusz Łukasiewicz Dariusz Łukasiewicz
Divine Providence and Chance in the World
Opatrzność Boża a Przypadek w Świecie

abstract | view |  rights & permissions
The aim of the paper is to defend two theses: first, that the existence of chance events is compatible with God’s existence, and second, that chance might be part of divine providence. In what follows, the conjunction of the two is called “the compatibility thesis”; as will be argued, the thesis is grounded in contemporary science and in the concept of an omnipotent God, the creator of the universe. The paper is organized as follows. Section two presents the historical background and doctrinal basis of the concept of divine providence. Section three discusses the argument from chance for the non-existence of God and its critique. Section four is concerned with possible models of God’s action in the world where chance events occur. Finally, section five elaborates on the idea of God and His perfection—omnipotence, omniscience, benevolence, and sovereign will.
...’s views have been developed in recent decades by Richard Dawkins (1986, 2006 ... , as Richard Dawkins claims (1996, 2006). Regardless whether the ...
16. Roczniki Filozoficzne: Volume > 68 > Issue: 3
Peter Forrest Peter Forrest
Chance or Agency?: A Response to “Divine Providence and Chance in the World”
Przypadek Czy Sprawczość?

abstract | view |  rights & permissions
Dariusz Łukasiewicz distinguishes six concepts of chance, some (C3, C5, C6) but not others (C1, C2, C4) compatible with human freedom in the robust (“libertarian”) sense. In this paper, I argue in two ways that theists should reject ontological chance (C1) and rely instead on irreducible agency when considering events that are providentially not predestined by God. My arguments depend on a univocal understanding of the assertions that God is a loving agent and that, at their best, human beings are loving agents. Implicit in Łukasiewicz’s paper, is the objection that this an improper anthropomorphism. I am an unashamed anthropomorphist and will defend univocity.
... theism. This would be trivial because an evolutionary naturalist such as Richard ... Dawkins could easily accept that life is as if designed and that the cause of this ...
17. Roczniki Filozoficzne: Volume > 57 > Issue: 1
Jakub Dziadkowiec Jakub Dziadkowiec
Warunki emergencji biologicznej w świetle sporu emergentyzm–redukcjonizm
Conditions of the Biological Emergence in the Light Of Debate between the Reductionism and the Emergentism

view |  rights & permissions
18. Roczniki Filozoficzne: Volume > 51 > Issue: 3
Piotr Bylica Piotr Bylica
Phillipa E. Johnsona krytyka naturalizmu w naukach przyrodniczych
Phillip E. Johnson’s Criticism of Naturalism in Natural Science

view |  rights & permissions
... Mayr), aż po takie współczesne autorytety, jak Richard Dawkins ...
19. Roczniki Filozoficzne: Volume > 71 > Issue: 1
Halina Rarot Halina Rarot
Związki religii i techniki
Connections between Religion and Technology

abstract | view |  rights & permissions
Autorka analizuje, z punktu widzenia filozofii kultury, historyczną i współczesną kwestię relacji między religią a techniką. W wyniku tego filozoficznego namysłu stwierdza, że relacja ta może przyjmować cztery różne postaci. Zaprezentowana typologia relacji między religią a techniką staje się następnie narzędziem do znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy religie światowe w ich wymiarze światopoglądowym i instytucjonalnym mogą odnieść się w sposób konstruktywny (a nie wyłącznie pesymistyczno-krytyczny) do coraz bardziej skomplikowanych zagadnień cywilizacyjnych z przełomu XX i XXI wieku.
... Richard Dawkins, że Bóg jest tylko iluzją ludzkiej świadomości, lecz ...
20. Roczniki Filozoficzne: Volume > 69 > Issue: 3
Jeff Jordan Jeff Jordan
The Argument from Divine Hiddenness and Christian Love
Argument z Bożego Ukrycia i Chrześcijańska Miłość

abstract | view |  rights & permissions
In the paper it is argued that the conceptual resources of Christianity topple the hiddenness argument. According to the author, the variability of the divine love cast doubt on the soundness of Schellenberg’s reasoning. If we understood a perfect love as a maximal and equal concern and identification with all and for all, then a divine love would entail divine impartiality, but because of conflicts of interest between human beings the perfect, divine love cannot be maximal.
... views. It would be surprising to many Muslims, Christians, and Richard Dawkins ...