Roczniki Filozoficzne

Die Problematik des Griffes nach dem menschlichen Gehirn bildet ein zugleich faszinierendes aber auch für die menschliche Person bedrohliches Gebiet der heutigen Forschungen. Zu diesem Gebiet der Forschungen gehören die Untersuchungen an lebendigen isolierten Gehirnen, die Experimente mit dem gespalteten Gehirn, die Möglichkeiten zur elektrischen Manipulation der menschlichen Person, der Einfluss der chemischen Substanzen auf das psychische Leben des Menschen und das Suchen nach den Gedächtnisspuren und Lernsubstanzen.Das zweite Problem betrifft die Frage nach der Sittlichkeit der Manipulation des menschlichen Gehirns. Eine Ethik der Manipulation interessiert sich vorallem für die Kriterien der Sittlichkeit dieses Handgriffes. Als Kriterien gelten vorwiegend die Würde der menschlichen Person, ihre Freiheit und Verantwortlichkeit und ihr Gewissen. Diese Kriterien soll man im Lichte der christlichen Liebe betrachten. Manche Autoren meinen, dass ein demokratisches System vor allen Missbrauchen der Manipulation schützen wird. Wir wissen jedoch, dass alle solche Massnahmen enttäuschen können.Das dritte Problem betrifft die Implikationen für die philosophische, bzw. theologische Anthropologie. Nach Meinung mancher Autoren zwingen die neuen Erkenntnisse bezüglich des Gehirns und seiner Funktionen traditionelle Themen, wie das der Seele, des Gemütes und der Freiheit, in neuer Sprache und mit neuer Vorsicht auszudrücken. Man solle die traditionelle Lehre über das Verhältnis des Leibes zur Seele im Lichte der neuen wissenschaftlichen Erkenntnisse durcharbeiten.

This article with various models of relation between science and belief. The first part of paper discusses all theories which affirm an opposition between science and religious belief: some of the speak about a real and durable contradiction (logical empirism, marxism), another speak only about linguistic opposition (fideism, crypto-fideism, theory of double truth). All these theories are controversial because they call in question the noetic value of religion or of science. The second part of the paper considers the theories affirming concordance between science and belief. They are following: the distinction of man's existential attitude toward religion and science (so-colled II. Wittgenstein), the theory of concordance, complementary character of science and belief, the theory of méthodologie difference and of object's diversity. The author came do the conclusion that the best explication of the relation between science and religion is given by the synthetic-complementary theory.

Formulated in this title, the question is divided into two parts. The first one, rather historical and narrative, concerns the circumstances of the well-known discovery and its appreciations in the scientific community in the first half of the XVIIth century. Also the connections with Copernicus' heliocentrism and its cultural and scientific consequences and implications are examined. The work of the famous Italian scientist, showing the new direction of an intellectual penetration of the Cosmos is regarded from the point of view of the Pope John I Vs Discourse concerning Einstein and Galileo Galilei made in Rome in 1979 during the opening session of the Papal Academy of Science.The main topic of the second part, more reflective and theoretical than the first one, is the importance of the research from the standpoint of the above mentioned Discourse, begining a debate about the perspective of different forms linking the consequence of both — faith and science seen in the light of tolerance and autonomy. Some alternatives are presented concerning the different interpretations of this important Discourse.

W artykule dokonano przeglądu tak ogólnych argumentów, jak i danych uzyskanych eksperymentalnie, świadczących o elektronowym przewodnictwie w błonach biologicznych. Głównymi racjami teoretycznymi świadczącymi za zaangażowaniem przewodnictwa elektronowego w błonach są: 1. w łańcuchach biochemicznych reakcji redoks zachodzi transfer elektronów między molekułami, czasami na znaczne odległości, jak ma to na przykład miejsce w elektrostenolizie, 2. wysoce uorganizowane ftruktury supramolekularne błon, jeśli same są badane in vitro i wykazują wtedy własności półprzewodnikowe, powinny również wykazywać te własności w warunkach fizjologicznych, 3. jest prawdopodobne, że w elektronowym przewodnictwie przynajmniej jeden z podanych mechanizmów jest czynny: a) tunelowanie, b) ekscytony, c) przewodnictwo wzdłuż pasm wspólnych energii.W płaszczyźnie eksperymentalnej następujące efekty mogą być uważane za te, które wskazują na prawdopodobne przewodnictwo elektronowe w błonach: 1. wykładniczy wzrost przewodnictwa wraz z temperaturą, 2. efekty fotoelektryczne i zmiany termiczne przewodnictwa wskazujące, że wartość Eg powinna być mniejsza niż 3 eV, 3. efekty termoelektryczne, 4. bardzo szybkie reakcje elektryczne na puls światła, które nie zgadzają się z mechanizmem jonowym tych zmian, 5. mierzalne napięcia Halla.Pomijając mitochondria, chloroplasty i receptor wzroku, fizjologiczna rola prądów elektronowych w błonach nie jest jasna w dalszym ciągu. Jest także wątpliwe czy pewne zjawiska, które wyjaśniano w kategoriach prądów elektronowych, nie mogą być wyjaśnione poprzez prądy jonowe. W związku z tym bardzo ważny wgląd można uzyskać przez badania nad elektronowym przewodnictwem układów modelowych znanych pod nazwą podwójnowarstwowych (czasami: czarnych) błon lipidowych (BLM).

W artykule przedstawiono przegląd badań nad syntezą związków porfirynowych w symulowanych warunkach abiotycznych pierwotnego środowiska Ziemi. W dyskusji wyników eksperymentów podkreślono duże znaczenie faktu abiotycznej syntezy por- firyn na glinokrzemianach typu montmorylonitu, której wydajność jest 103-M05 razy większa od wydajności syntez w typowych eksperymentach, np. w fazie gazowej z udziałem wyładowań elektrycznych. Wysokowydajne abiosyntezy porfiryn na mont- morylonicie otwierają nowe możliwości badawcze. Proponuje się kilka sugestii: a) możliwość abiotycznej syntezy kompleksów Al- i Si-porfirynowych na glinokrzemianach, b) możliwość roli tych kompleksów jako poprzedników hemów i chlorofilii w ewolucji związków porfirynowych, c) możliwość wykorzystania energii elektrycznej modelującej prądy telluryczne środowiska pierwotnego do elektro syntezy związków porfirynowych na glinokrzemianach, d) możliwość realizowania się warunków abiosyntez w elektronowej plazmie półprzewodnikowej glinokrzemianów.